O Drohobyczu

Drohobycz to piękne i urokliwe miasto ! Ma swój klimat, różni się odrobinę od innych miast ukraińskiego Podkarpacia Wschodniego. Prawdopodobnie na jego odmienność, istotny wpływ ma wielokulturowość mieszkańców ! Drohobyczanie to Ukraińcy, Polacy, Rosjanie i Żydzi, którzy od wieków mieszkają tutaj obok siebie i nie zważając na różne historyczne nieporozumienia, konflikty i wojny – odczuwają siebie dużą rodziną !!!

HERB DROHOBYCZA

Chcemy z dumą przedstawić Państwu to miasto, ponieważ jest godne podziwu, a jednocześnie dlatego, że autorzy „Nieznanej Ukrainy” – pochodzą właśnie z tego miasta !!! Z poczuciem sentymentu i mentalną więzią z Drohobyczem, zapraszamy Was na krótką podróż uliczkami tego miasteczka !

Pomijając blokowiska i socrealistyczne zabudowania obrzeży miasta, a także potężne i ogromne tereny przemysłowe, zachęcamy Państwa do zwiedzenia ścisłego centrum Drohobycza !

Centrum Drohobycza

To właśnie centrum wykazuje różnorodność kulturową jego mieszkańców, to tutaj obok siebie stoi potężny kościół rzymskokatolicki, cerkiew prawosławna, grekokatolicka i synagoga żydowska ! To tutaj urokliwe i wąskie uliczki śródmieścia pamiętają władzę Polski, Austro-Węgier, ZSRR i niepodległej Ukrainy ! To właśnie tutaj mieszkał i tworzył Bruno Schulz, tutaj urodził się i został zamordowany ! To tutaj kształtowała się przedwojenna elita polska, żydowska i ukraińska ! To właśnie tutaj mieszkańcy są dumnymi obywatelami miasta !

Wiek Drohobycza

Z różnych źródeł wynika, że Drohobycz ma już ponad 900 lat, niektórzy mówią i piszą, że nawet 917 !! Nieodmiennie rzeczą oczywistą jest fakt, iż „miasto widziało dużo”, posiadało różnych gospodarzy, funkcjonowało w różnych wiekach pod różnymi sztandarami. Wiele sławnych ludzi pochodzi z Drohobycza, nie opłaca się nawet ich wymieniać, bo lista z ich imionami nie będzie mieć końca !

Położenie Drohobycza

Położony nad Tyśmienicą i Seretem Drohobycz (49° 21′ 0″ N, 23° 30′ 0″ E), na początku swego istnienia, jako mała osada / grodzisko, stał się ważnym punktem na mapie Europy. Wiązało się to z powstaniem „Żupy”, która dostarczała sól do wszystkich sąsiednich miejscowości, księstw, a nawet państw ! Metodą warzenia soli, solankę, która pochodziła ze „Słonego Stawu”, wyparzano i pakowano w beczki / topki. To właśnie te 9 topek / beczek – widnieją na Herbie Drohobycza. Ciekawostką jest fakt, iż zakład produkujący sól drohobycką, pracuje do dziś i dostarcza sól do lokalnych sklepów i domów ! Czyli tradycja warzenia soli zachowała się do dziś !

Starówka Drohobycza

Starówka Drohobycza posiada klasyczny wzór – kwadratowy Rynek miejski z Ratuszem w środku oraz promieniście rozchodzącymi się we wszystkie strony uliczkami. Obecny wygląd jest wzorowany na prawie niemieckim, które ustanowiono na tym obszarze podczas panowania Imperium Austro-Węgier. Przed tym okresem w ścisłym centrum miasta znajdował się kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Św. Bartłomieja. Czyli po zmianie władz, centrum miejskie zostało sztucznie przesunięte w innym kierunku, tym samym dopasowując układ urbanistyczny do prawa niemieckiego (stan obecny). W ciągu dziejów Drohobycz należał do różnych państw. Przechodziły też przez miasto liczne linie frontów podczas różnych wojen i powstań.

Co warto zobaczyć w Drohobyczu ? Gdzie warto pójść, gdzie warto być ?

Obiekty świeckie w Drohobyczu:

• Przepiękna dzielnica willowa w Drohobyczu – to ulice Iwana Franki oraz Tarasa Szewczenki. Wzdłuż ulic można podziwiać uszeregowane wille, kamieniczki oraz pałacyki pochodzące z okresów dwudziestolecia międzywojennego oraz przełomu XIX-XX wieków. W unikalnych architektonicznych obiektach mieszczą się obecnie: muzea, uniwersytet, pałac kultury, biblioteki, szpitale i przychodnie, szkoły, sklepy, banki oraz domy mieszkalne i użyteczności publicznej. Jest to wyraźnie zaznaczona i ukształtowana dzielnica, którą łatwo wizualnie wydzielić z pozostałej tkanki miasta;
  

  

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  

  
  
• Fabryka soli w Drohobyczu – unikalny, muzealny zakład warzenia soli, który od wieków funkcjonuje w mieście. Na naszej stronie internetowej w kategorii „Historia”, zamieszczono artykuł poświęcony właśnie temu ciekawemu pod względem historii przemysłu i architektury obiektowi ! Zachęcamy do zapoznania się z treścią;
• Filharmonia Drohobycka, przy ulicy Tarasa Szewczenki;
• Drohobycki Dom Kultury, przy ulicy Iwana Franki;
• Drohobycki Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny imienia Iwana Franki, przy ulicy Iwana Franki;
• Drohobycki Teatr Dramatyczny imienia Jurija Drohobycza, przy ulicy Podwalnej;
• Ratusz Miejski w Drohobyczu, pochodzący z XIX-XX wieków, zlokalizowany na Rynku Miejskim;
• Secesyjne kamieniczki w centrum miasta oraz stare gmachy Uniwersyteckie;
  

  

  

  

  
  
• Liczne parki, aleje i skwery, które są chaotycznie rozrzucane po całym mieście i powodują, że miasto jest bardzo zielone i pełne życia;
  

  

  

  

  
  

  

  

  

  
  
• Liczne monumenty i pomniki, które swą obecnością upamiętniają dzieje miasta oraz historię całego Narodu Ukraińskiego;
  

  

  

  

  
  

  

  

  

  
  

  

  

  
  
• Muzeum Ziemi Drohobyckiej oraz galeria obrazów w Pałacu Sztuk Pięknych;
• Liczne jeziora, pełne ryb, które są dostępne do kąpieli i odpoczynku w okresie letnim;
• Stadion miejski (10 tys. miejsc) z basenem (50 m.), który w 2012 roku będzie stanowił bazę treningową dla drużyn piłkarskich biorących udział w mistrzostwach !!!

Obiekty sakralne oraz grupy wyznaniowe w Drohobyczu:

 Obiekty grekokatolickie:

Do najważniejszych zabytków grekokatolickiej architektury sakralnej w Drohobyczu należą zabytkowe drewniane cerkwie. Doskonałym przykładem mogą posłużyć dwie oryginalne cerkwie:

• Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego – wybudowana na początku XVI wieku, która ze starą dzwonnica oraz kaplicą z 1661 roku, stanowi unikatowy zbytek architektoniczny. Nie mniej unikatowe są malowidła oraz freski zdobiące wnętrze świątyni.
  

  

  

  

  
  
• Cerkiew św. Jerzego – pochodzi z przełomu XV-XVI wieku. Została przeniesiona ze wsi karpackiej Nadiejewo (ukr. Надієво) na miejsce drewnianej cerkwi, która uległa pożarowi i doszczętnie spłonęła. Obok niej w 1678 roku została wybudowana drewniana dzwonnica, która często ulegała pożarom. Najbardziej cennym elementem wnętrza cerkwi, są unikalne freski oraz ikonostas pochodzący z połowy XVII wieku.
  

  

  

  

  
  

Ważnymi zabytkami architektury sakralnej kościoła grekokatolickiego są również:

• Cerkiew Przenajświętszej Trójcy – dawny kościół karmelicki z 1690 roku. Budynki klasztorne, są obecnie zamienione na biura Grekokatolickiego Seminarium Duchownego w Drohobyczu;
• Cerkiew pod wyzwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła z 1828 roku. Funkcjonuje również część klasztorna.

Kościół rzymskokatolicki w Drohobyczu:

Kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja, wybudowany w końcu XIV wieku w czasach panowania króla Kazimierza Wielkiego. Potężna budowla posiada części romańskie i gotyckie. Obok zlokalizowana jest ufortyfikowana dzwonnica, która pełniła funkcje obronne w czasie wojny. Początkowo kompleks kościelny buł otoczony potężnym murem i wałem ziemnym, który został zlikwidowany przez władzę Austro-Węgier w XIX wieku. W czasach powojennych kościół został zamieniony na skład soli, co doprowadziło do dużej degradacji wnętrza. Kościół usytuowany w centrum przy Rynku, jest jednym z głównych zabytków Drohobycza.

Żydzi w Drohobyczu:

O liczebności ludności żydowskiej zamieszkałej w Drohobyczu przed wrześniem 1939 roku – mogą świadczyć ogromne rozmiary świątyni.

Wielka „Chóralna” Synagoga w Drohobyczu

Wielka Synagoga w Drohobyczu – Została wybudowana latach 1842-1865, na potrzeby lokalnej ortodoksyjnej gromady. Nazywana czasem „Chóralna” (ukr. Хоральна синагога), jest jedną z największych synagog Europy Środkowo-Wschodniej oraz największą na Ukrainie Zachodniej (największa synagoga w Galicji Wschodniej). Została wybudowana w połowie XIX wieku na miejscu małej, drewnianej synagogi, która spłonęła w roku 1713. Od rozpoczęcia II Wojny Światowej, bożnica była doprowadzana do stanu upadłości. Po wkroczeniu wojsk III Rzeszy została opustoszona i zamieniona na magazyn soli wydobywanej w Drohobyczu. Po ustanowieniu władzy radzieckiej na tym obszarze, synagogę wykorzystywano jako sklep meblowy.

W latach 90. władze zwróciły synagogę lokalnej gminie żydowskiej, która wspólnymi siłami próbuje przywrócić świątyni dawny wygląd oraz funkcję. Oprócz tej synagogi w Drohobyczu są jeszcze inne. Niestety obecnie są zaadaptowane i przysposobione dla innych celów. Przykładem może posłużyć – miejski klub bokserski w gmachu jednej z synagog.

Ludność żydowska w okresie przed i powojennym oraz teraźniejszym

Obszar Galicji Wschodniej od wieków był zamieszkały przez ludność żydowską. Zgodnie ze spisami ludności przeprowadzanymi w Imperium Austro-Węgier, populacja ludności żydowskiej w Drohobyczu w roku 1880 stanowiła około 50% z ogółu ludności i odgrywała główną rolę ekonomiczną.

II wojna światowa, przyniosła zagładę ludności żydowskiej w licznych obozach koncentracyjnych (między innymi Sobibor, Auschwitz-Birkenau, Treblinka, Majdanek, Bełżec i Chełm). Wielu Żydów zginęło bezpośrednio w Gettach Żydowskich oraz podczas egzekucji przeprowadzanych w miejscach zamieszkania. Szacuje się, że liczba ofiar żydowskich w II wojnie światowej wyniosła około 6 mln. osób. W podobny sposób zagładę dokonano też na mniejszościach romskich (cygańskich).

W czasach współczesnych na pograniczu polsko-ukraińskim gminy żydowskie są nieliczne. Wiele rodzin wyemigrowało do Izraela, USA i osiedliło się tam na stałe. Zgodnie ze spisem ludności w 2001 roku narodowość żydowską deklaruje około 92 tys. obywateli Ukrainy, co daje 0,3% ogółu ludności państwa. Niestety trudno jest oszacować liczbę osób narodowości żydowskiej zamieszkujących na Ukrainie, prawdopodobnie jest to spowodowane niechęcią deklarowania swego pochodzenia przez obywateli.

 Transport i dojazd

W Drohobyczu sprawnie funkcjonuje komunikacja miejska (14 linii miejskich), są dobre połączenia z innymi miastami regionu i Ukrainy, a także Polski. Codziennie pracują dwa dworce autobusowe (AC-1 oraz AC-2) oraz dworzec kolejowy ! Osobom, które chcą udać się do Drohobycza polecamy zapoznać się z artykułem „TRANSPORT DO DROHOBYCZA”.

Warto pojechać do Drohobycza i odczuć klimat tego uroczego i cichego miasteczka !

Czy ktoś z Państwa był już w Drohobyczu ? Proszę pisać w komentarzach własne spostrzeżenia i wspomnienia !

TAGI ARTYKUŁU

Bruno Schulz, Drohobycko-Borysławska Aglomeracja, Drohobycz, fabryka soli, transport, zabytki